Jargonhang
Geplaatst op maart 31, 2001 | Gearchiveerd onder Geen categorie | Comments Off on Jargonhang
Bij welke generatie zijn we op dit moment met de mobiele telefoon? De derde, meent Hedenlands. Wap? Eerste. Fax. Vierde, vijfde? Hedenlands herinnert zich nog het reikhalzen waarmee de wisseling der personal computer-generaties werd afgewacht, in de jaren tachtig, toen het allemaal begon, maar heeft niet de indruk dat ze tegenwoordig nog worden bijgehouden. In PC Consument deze maand: TEST: de Zeventiende Generatie. dat is ook zo, het gaat nu per chip. De Pentium zoveel.
De elektronische klokthermostaat van Honeywell beleeft intussen zijn vierde generatie – als je een generatie kunt beleven, hetgeen Hedenlands betwijfelt, maar vooruit. Chronotherm IV heet het apparaatje, Chronotherm de Vierde, zeg maar, en voor wie geen Romeinse cijfers kent staat op de verpakking ook nog eens een grote dikke gewone arabische 4. Ook het woord ‘you’ is in het logo verwerkt. 4 YOU dus, oftewel: voor u. Taaltechnisch gezien levert Honeywell hier half werk, want als we zo gaan beginnen wordt four you natuurlijk 4U, maar ook dít terzijde. (Het is een terzijde-rijke week, maar dit, nou ja, u begrijpt het idee.)
Overigens, dat alfanumerieke klanksteno (for you and you too= 4U&U2), waarvan Prince voorzover Hedenlands weet een der eerste gebruikers was, heeft dat eigenlijk een naam? Ja, daar zegt Hedenlands zoiets hè?)
Chronotherm de Vierde zit aan de muur – hoera, dat viel nog niet mee, maar dit terzijde – tijd voor de gebruiksaanwijzing.
‘Zelflerend aanwarmgedrag. De Chronotherm IV zorgt er bij het aanwarmen voor dat op het door u ingestelde tijdstip de ingestelde temperatuur is bereikt.’
Chronotherm de Vierde gaat ons aanwarmen. ‘De thermostaat doet dit door iedere dag opnieuw de tijd te controleren die nodig is om uw huis aan te warmen.’
Aanwarmen?
‘Aan de hand van deze gegevens berekent de thermostaat het tijdstip om de volgende dag te beginnen met aanwarmen.’
Aánwarmen?
‘Het tijdstip waarop de thermostaat begint met aanwarmen verschilt steeds weer.’
AAN-WAR-MEN!?!
‘Het is dus niet nodig om zelf de aanwarmtijden te veranderen in de loop van het stookseizoen. Zodra de thermostaat is aangesloten begint het dagelijkse correctieproces van het zelflerend aanwarmgedrag.’
De Chronoterm IV warmt niet op maar áán. Zou dat misschien het verschil zijn met de Chronotherm III?
Wat is dat toch, die hardnekkige neiging van mensen in bepaalde beroepsgroepen om de alledaagse woorden die zij vaak nodig hebben bij hun werk, om die te veranderen? Het is net alsof ze denken: ‘Als wij ‘opwarmen’ zeggen hebben wij het over iets veel gewichtigers en complexers dan als Juffrouw Jo van de kantine het over opwarmen heeft, en dat verschil dat moeten wij op de een of andere manier markeren, anders denken ze straks nog dat wij de zaak gewoon een beetje opwarmen, meer niet, en dan hebben ze geen ontzag meer voor ons en voor je het weet heb je geen eigen parkeerplaats en extra groot garderobekastje meer. Dus weetje wat, wij zeggen voortaan aan warmen. En als de computer gaat bellen zeggen wij niet de computer gaat bellen, of verbinding maken, nee wij zeggen ‘de verbinding wordt opgebouwd.’ Zoals wij ook nooit gewoon starten zeggen, maar altijd op starten. Dat ze wel weten dat wij d’r verstand van hebben.’’
Aanwarmen! Jargonhang, dat is het.
Hedenlands stelt voor deze samenzwering te doorbreken door alle voorzetsels voortaan willekeurig te gebruiken.
‘Drink je koffie aan, dan gaan we de computer uitstarten.’
‘Moet je het nummer niet inzoeken?’
‘Weet ik door m’n hoofd.’
‘Oké, anders zoek ik het langs. Koffie Bij?’
‘Ja, kom eronder.’
Verdorie, twintig over acht. Verdiept in Chronotherm de Vierde en het fascinerende begrip aanwarmen is Hedenlands helemaal het Journaal vergeten. Het weerbericht is al begonnen. Hedenlands wil alweer zappen, maar dan zegt Gerrit Hiemstra: ‘En vanwege de lage temperaturen bestaat er een kans dat natte weggedeelten plaatselijk aanvriezen.’ Gerrit Hiemstra, het weer, de thermostaat, er ís een verband, je voelt het gewoon.