De Grootste Nederlander
Geplaatst op oktober 21, 2004 | Gearchiveerd onder Geen categorie | 1 Reactie
De Ergste Nederlander is natuurlijk een veel leukere verkiezing dan de Grootste Nederlander. Een shortlist is vooral leuk als er verassingen op staan, schijnbare ongelijksoortigheden. Maar Michiel de Ruyter, Willem van Oranje… gaap! Zet Hans Brinker er dan ook op.
Wat niet wegneemt dat het een vreemde selectie is, die shortlist.
Hoezeer ik hem ook bewonderde (als de Jeanne d’ Arc van het Haagse Politieke Kartel) en hoe sympathiek ik hem ook vond als mens, dat Pim Fortuyn er bij staat is natuurlijk onzin. Wat beweegt die programmamakers? Bang voor de P-side? En waarom wordt hij gepromoot door Joeri Albrecht, iemand die nooit enige blijk heeft gegeven van belangstelling voor, kennis van, laat staan zielsverwantschap met het verschijnsel Fortuyn? Die bij Vrij Nederland ‘werkt’, actief is voor de PvdA is en toen Fortuyn nog leefde voor geen goud met hem geassocieerd wilde worden? Met zo’n ongeloofwaardige promotor is Fortuyn bij voorbaat kansloos, of was dat juist de bedoeling?
Fortuyn is wel veruit de modernste van de tien kandidaten. Hij stierf op het hoogtepunt van zijn roem, althans, in de polls. Zoals je bij de Tour de France ‘virtueel’ in de gele trui kunt rijden zonder dat je het felbegeerde tricot ooit daadwerkelijk zult aantrekken, zo zat Pim Fortuyn een paar dagen virtueel in het Torentje.
Toen Geert Wilders zich afscheidde van de VVD, zes weken geleden, scoorde hij 13 zetels in de polls, inmiddels staat hij op 1.
Anne Frank kon misschien moeilijk ontbreken, na Johan Cruijff is zij waarschijnlijk de bekendste ‘Nederlandse’ naam ter wereld, maar als zij werkelijk zo groot was, hadden wij haar dan toen niet moeten redden? Je kunt het ‘eerherstel’ noemen, haar kandidatuur en de lobby om haar alsnog te naturaliseren, maar het heeft ook iets van een goedkope historische retouche.
Die verdeling van promotoren en kandidaten is sowieso merkwaardig. Willem van Oranje, krijgsheer en staatsman, wordt gepromoot door een theologe. Antonie van Leeuwenhoek, uitvinder van de microscopie, door een ruimtevaarder.
‘Niet te veel geleerden,’ zeiden ze bij de KRO, ‘ook wat BN-ers graag. Het moet wel leuk blijven.’
‘Rob Kamphues!’ riep iemand die had zitten slapen maar bij het woord ‘leuk’ altijd wakker schiet en een naam roept. Het werd genoteerd.
Een van de kandidaten die wel een logische promotor kreeg, in de persoon van Herman Pleij, is Erasmus, tevens mijn persoonlijke favoriet. Wist u dat Desiderius Erasmus meer dan 38 miljoen woorden schreef? Dat zijn ruim honderd heel dikke boeken. Sinds de publicatie in 1511 is de Lof Der Zotheid geen moment uit druk geweest. En als je het (her)leest valt direct op hoe fris en geestig het nog is. Van Douwes Dekker tot Hermans, van Hildebrand tot Carmiggelt, er klinkt iets van Erasmus in ze door. Wat de officiële uitslag wordt kan me eigenlijk niet zoveel schelen.
Het alleen maar bijdragen aan de Grote Versporting, die toch al zo’n verderfelijk effect heeft op de beschaving, maar wetenschappelijk gezien zou het een buitenkansje zijn als Johan Cruijff het wordt. Die leeft nog, als enige van de lijst, dus dan kunnen we van dichtbij bestuderen wat zoiets met iemand doet.
Ik denk dat de NOS hem dan moet afschrijven als commentator.
Waarschijnlijk transcendeert zijn taalgebruik dan naar een nóg hoger, nóg ijler niveau. Misschien gaat hij zingen. Of ritmisch bewegen met z’n oren. Of klappen in één hand.
‘Johan, die ruit op het middenveld, wat vind jij daarvan?’
‘(Drie keer oor links, twee keer oor rechts, handklap, handklap.)’
‘En die wissel?’
‘(Oor rechts, oor links, handklap, nee, geen handklap.)’
‘Mag ik nu gaan? ‘
‘(kort knikje.)’
Tom Egberts verlaat achterwaarts lopend de studio. De Grootste Nederlander Ooit sluit zijn ogen en verzinkt in goddelijke meditatie.
Maar goed, de Ergste Nederlander is natuurlijk een veel leuker project. De veiligste keuze lijkt me Volkert van der Graaf. Kun je het moeilijk mee oneens zijn. Trouwens, waar is Balthasar Gerards? Of was dat juist een topactie, achteraf gezien, het vermoorden van Willen van Oranje? Je weet het niet meer, met die voortdurende herwaardering van historische figuren. De ploert van gisteren is de held van vandaag. Neem de Tokkies – van Gehate Aso naar Gevierde BN-er, het is maar een kleine stap.
Jammer dat Youp van ‘t Hek niet op de lijst staat, die ik persoonlijk nogal erg vindt, juist omdat hij zo pretendeert Niet Erg te zijn. Wat voor Hedy d ‘Ancona natuurlijk ook geldt. En Ina Brouwer! Nu ja, ze zijn natuurlijk allemaal heel erg.
De enige kandidatuur waar ik het totaal niet mee eens ben is Peter Klashorst. Dat is een misverstand. Peter Klashorst is een leuke man. Neem dat nou maar gewoon van mij aan.
Van die twintig kandidaten voor Ergste Nederlander heb ik er tien ooit perzoonlijk ontmoet. Maar daarover volgende week.
Reacties
Eén reacties to “De Grootste Nederlander”
Laat een bericht achter
Beste meneer Kuitenbrouwer,
Mijn naam is Katya van Liebergen. Ik ben een leerling op het Titus Brandsma Lyceum te 0ss in 5 Havo. Momenteel werk ik samen met een andere leerling aan ons profielwerkstuk. Het onderwerp van dit werkstuk is jonegerentaal. Al vrij snel kwamen wij tot de ontdekking dat u daar veel over geschreven heeft. Daarom mijn vraag, zouden wij u misschien een keer mogen intervieuwen. Ik vraag dit maar via uw site, omdat ik via de NRC website ook een email adres van u gekregen heb, maar ik kreeg geen reactie.
Ik hoop snel iets van u te horen,
Bij voorbaat dank,
Katya van Liebergen