Met je tijd meegaan

Geplaatst op juni 6, 2007 | Gearchiveerd onder Geen categorie | Reageer

‘Je wilt met je tijd meegaan,’ schreef ik vorige week in verband met de Grote Smaakverstrengeling (niets mag meer naar zichzelf smaken) en tegelijk vroeg ik me tussen haakjes af waarom dat eigenlijk een deugd is.
‘Hij (m/v) is niet met z’n tijd meegegaan,’ – dat wordt nooit als een compliment bedoeld. In tegendeel, mensen kijken even stil naar de grond als dat gezegd wordt, iemand zucht, tja, niet met z’n tijd meegegaan, tragisch. Je ziet hem of haar als het ware staan, ergens in de verte, in de schemering van het verleden, de arm gestrekt in een hulpeloze poging nog aan te klampen bij het nu. Tja, dat had je eerder moeten bedenken, had je maar met je tijd mee moeten gaan, nu is het laat.

Toch blijft het lastig, de etiquette van met je tijd meegaan. Het moet, maar soms juist weer niet.
‘Juist. Dus daarom heeft u zich toen aangesloten bij de SS.’
‘Ja. Ik denk, je moet toch een beetje met je tijd meegaan.’
Je tijd ver vooruit zijn is ook een deugd.
‘Mondriaan, o ja, die was zijn tijd echt vér vooruit.’

Progressieve politici zeggen nu dingen over immigratie en integratie waar Hans Janmaat twintig jaar geleden voor achter de tralies ging, toch heb ik niet het idee dat we ooit op die waarderende manier over Janmaat zullen zeggen dat hij zijn tijd echt vér vooruit was.
Nee, de andere politici zijn ‘met hun tijd meegegaan.’ Zij hebben hun opvattingen niet zelf bijgesteld, de tijd heeft ze bijgesteld. Als een klok die vanzelf van winter- op zomertijd overgaat. Als een vorm van evolutie, een onvermijdelijke aanpassing aan de omstandigheden. Als een vis die poten vormt en aan land kruipt.
Dat is het eigenaardige aan ‘met je tijd meegaan.’ Het is de manier om jong te blijven, zo is de gangbare opvatting. Toch is dit vreemd, want als je níet met je tijd meegaat, als je de tijd stilzet, dan blijf jij zoals je bent, terwijl de tijd verder gaat. Oftewel: je blijft jong. Als je het zo bekijkt is met je tijd meegaan dus juist de manier om oud te worden. Je ziet het ook in die make-over shows, waarbij ze vrouwen aanhouden en van straat halen omdat ze niet met hun tijd zijn meegegaan. Eerst is zo’n vrouw een overjarig meisje, en even later een trendy moeke.

Blijkbaar is de tijd niet zoiets als een trein waar je in kunt stappen of niet. Geen spoornet met aankomst- en vertrektijden, eerder een verzameling genestelde sferen, die zacht bewegen ten opzichte van elkaar.
Met je tijd meegaan, je telkens weer aanpassen aan de nieuwe tijd terwijl je zelf steeds ouder wordt, dat is zoiets als van een bok met een lange sik verwachten dat hij meeravot met de lammetjes.

Dat is wat een vader voelt als hij een balletje trapt met zijn zoon. Hoe oud hij ál is, en tegelijk hoe jong hij nóg is. Dat de tijd misschien vooral een stemming is.
Hij kan proberen zijn zoon bij te houden, dan zal hij voor de toeschouwers misschien jong ogen, maar zich oud voelen. Hij kan ook aan de kant blijven staan, dan kan hij zich jong wanen, maar de wereld zal hem zien als oud. Het beste is waarschijnlijk van allebei een beetje. Wel meedoen, maar niet té.

Met je tijd meegaan is jong blijven door ouder te worden.

Reacties

Laat een bericht achter