Tandenpoetsen als de kraan loopt
Geplaatst op juli 11, 2007 | Gearchiveerd onder Geen categorie | 1 Reactie
Gerdi Verbeet, voorzitster van de Tweede Kamer, beschouwt zichzelf als iemand die rekening houdt met het milieu. Dat zei ze laatst, toen het parlement over voorstellen debatteerde om het energiegebruik in eigen huis te beperken. ‘Ik doe al genoeg hoor,’ verweerde zij zich tegen de suggestie om haar dienstauto op te geven, ‘ik eh…’ Even was het stil. Toen stak ze haar rechterhand naar voren en wiebelde een beetje met duim, wijs- en middelvinger. ‘… ik draai bijvoorbeeld altijd de kraan dicht bij het tandenpoetsen.’
Het is fascinerend hoe vaak dit voorbeeld ter sprake komt in discussies over het milieu. Water is energie en energie is water, mede dankzij ZKH2O Willem Alexander is dat besef de laatste jaren bij ons ingedaald, dus dat dichtdraaien begrijp ik, het is dat open draaien dat mij intrigeert.
Een kleine steekproef leert dat de Gerdi Verbeets weliswaar in opmars zijn, maar nog lang niet in de meerderheid. Over de hele van waterleiding voorziene wereld zijn er dus tientallen, misschien wel honderden miljoenen mensen die hun tanden poetsen terwijl de kraan loopt. De vraag is: waarom? Zijn er ook mensen die tijdens het eten het fornuis aan laten staan? Of de stofzuiger tijdens de grote schoonmaak? Willen we dat anderen ons niet horen poetsen? Is het een vorm van magisch denken; dat je tanden sneller schoon worden als ergens vlakbij een straaltje water loopt? Of een soort kleine troost voor het ongemak, zoals gepijnigde wielrenners die met halflege drinkflacons smijten?
Uit eigen waarneming weet ik dat er mensen zijn die zonder kunnen. Die tijdens het poetsen zelfs gewoon door het huis lopen, alsof het een soort telefoneren is. Uit hun dichte mond steekt slechts de steel van de tandenborstel, het hele poetsgebeuren is hermetisch van de buitenwereld afgesloten. Zij hebben niet eens een sanitaire ambiance nodig, laat staan water. Ik heb dit ooit geprobeerd. Halverwege mijn poetswandeling verslikte ik me en herdecoreerde ongewild de vestibule.
Sinds gisteren begrijp ik dat dit niet zo vreemd is.
In Trouw stond een stuk over de cultuurpsychologen Theo Verheggen en Paul Voestermans, die een boek hebben geschreven over de lichamelijke aspecten van cultuur. Die imam die Rita Verdonk geen hand wilde geven bijvoorbeeld, schrijven zij, die kón dat waarschijnlijk gewoon niet. Dat taboe zit zó diep dat het lichamelijk verankerd is geraakt. Van een godsdienstige opvatting is het een lichamelijke handicap geworden, zeg maar. Wij Nederlanders hebben zoiets bijvoorbeeld met het eten van hond, schrijven de psychologen. Een Chinese gastheer kan het nog zo aanprijzen als exquise delicatesse, we krijgen het gewoon niet door onze keel.
Met die kraan en het tandenpoetsen zit het ongeveer net zo, denk ik.
Tandenpoetsen met de kraan open is ‘lichamelijke cultuur’. De enige manier om zo’n patroon te doorbreken is een ‘nieuwe gedraging in te lijven’, stellen de auteurs, een moeizaam proces dat met het klimmen der jaren bovendien nog eens moeizamer wordt.
Ik kan dit bevestigen. Na veel oefening ben ik sinds kort in staat om als ik met mijn vrije hand de kraan dichtdoe, mijn poetshand in beweging te houden. Ik probeer die periode nu langzaam op te rekken, maar het valt waarachtig niet mee. Ik hoef het maar íets te vroeg te proberen en er blokkeert iets in mijn hoofd, en vervolgens dus in mijn lichaam.
Natuurlijk ligt dit voor iedereen verschillend, maar ik het zo’n vermoeden dat ik minder moeite zou hebben met het eten van een stukje hond.
Reacties
Eén reacties to “Tandenpoetsen als de kraan loopt”
Laat een bericht achter
Prachtig verhaal Jan!
Dat er niemand heeft gereageerd betekent toch niet dat niemand het heeft gelezen?
Je hebt in je verhaal wel bewezen dat je een ochtendmens bent.
Morgen zal ik proberen op te letten want ik weet niet eens of ik tijdens mijn tanden poetsen mijn ogen al open heb.
Ik sluit het vrijwel uit dat ik al op een idee zou kunnen komen om kunstjes te gaan doen met de tandenborstel.
Was het geen traumatische ervaring om tijdens het tandenpoetsen aan Gerdi Verbeet te denken?
Getver.., ik moet er toch niet aan denken.