Woestenij

Geplaatst op oktober 4, 2007 | Gearchiveerd onder Geen categorie | Reageer

De Italiaanse letterenstudente Piagerella die in gebroken Engels en met theekopjes rammelend Ulysses van James Joyce voorleest is een van de leukste podcasts die ik ken, maar ook niet te versmaden is Great Speeches in History (www.learnoutloud.com.) Het is verbazend hoeveel geschikte momenten er zijn om naar een goede toespraak te luisteren. Hoe weinig moeite het kost om je in gedachten te verplaatsen naar het moment dat hij werkelijk gehouden werd, of het nu Plato’s verdediging van Socrates is, bijna een uur lang, of Robert Kennedy’s Opmerkingen naar Aanleiding Van De Moord Of Dr. King, krap zes minuten. Een goede toespraak is een soort tijdcapsule.

Een van fascinerendste is de‘Vast Wasteland’-speech van Newton Minow. Die zou op elke media-academie verplichte stof moeten zijn. Newton Minow was een jonge jurist die door John. F. Kennedy in 1961 tot voorzitter van de Federal Communications Committee werd benoemd, de beheerder van de Amerikaanse ether, verlener van zendmachtigingen. Tijdens een nationale radio- en tv-conventie, tegenover de top van de Amerikaanse omroepindustrie, ontvouwt hij zijn plannen. Het is een keiharde aanval, een genadeloze analyse van wat er mis met de Amerikaanse televisie en wat Minow wil gaan veranderen. ‘I have confidence in you health,’ zegt Minow na een overzicht van de almaar stijgende winsten van de networks, ‘but not in your product.’
De zaal is doodstil, er zijn momenten waarop je boe-geroep verwacht, maar dat durven de executives blijkbaar niet (Minow ís natuurlijk de nieuwe sherrif), maar door stug te zwijgen, niet te lachen om zijn grapjes (behalve in het begin, als ze nog niet weten wat er gaat komen) en niet te applaudisseren (één keer zuinigjes wanneer Minow benadrukt dat hij vóór particulier initiatief is) maken ze hun afwijzing voel- en hoorbaar.
De Amerikaanse televisie, stelt Minow, is rotzooi.

De passage waaraan hij z’n naam ontleent: When television is good, nothing–not the theater, not the magazines or newspapers–nothing is better. But when television is bad, nothing is worse. I invite you to sit down in front of your television set when your station goes on the air and stay there, for a day, without a book, magazine, newspaper, profit and-loss sheet or rating book to distract you–and keep your eyes glued to that set until the station signs off. I can assure you that you will observe a vast wasteland. Try it.’

Zo gaat Minow een minuut of veertig door. De ingebrekestellingen rollen de zaal in als ontgrendelde handgranaten. Had Minow een appeltje te schillen met de tv-branche? Nee, hij kwam uit een heel andere sector, zijn gebrek aan kennis van het omroeprecht was reden voor kritiek op zijn benoeming, maar hij was een jonge, briljante liberale democraat van de Kennedy-generatie, die meenden dat hij tijd gekomen was, dat hun even scherpzinnige als hooggestemde analyses van de Amerikaanse samenleving de nieuwe maat aller dingen waren. Dat elan, dat momentum, hoor je in de Wasteland-speech bij wijze van spreken de zaal in rollen, als een stoomwals, tot vlak voor de tenen van de tv-tycoons op de eerste rij.

Minow kondigde scherper toezicht op programmeringsnormen aan, een stimuleringsplan voor kleine lokale stations en een publiek net voor verantwoorde kinderprogramma’s (hij stond later aan de wieg van Sesam Straat) en wie niet meedeed riskeerde zijn zendmachtiging, want ook de tijd van pro forma verlengde vergunningen was voorbij. ‘I intend to find out whether the community which each broadcaster serves believes he has been serving the public interest.’

Het duurt even tot je het beseft, maar Minow spreekt de top van de Amerikaanse commerciële televisie (iets anders was er niet), aan alsof ze in publieke dienst zijn. Dat zijn ze ook, stelt Minow, want ze maken gebruik van een schaars publiek goed, de airwaves, de ether, en het recht om die airwaves te gebruiken brengt verplichtingen met zich mee, gesteld door de overheid, namens Het Volk.‘It is not enough to cater to the nation’s whims–you must also serve the nation’s needs,’ zegt Minow. ‘I urge you to put the people’s airwaves to the service of the people and the cause of freedom.’

Kom daar nog eens om, een politicus die zo’n toon aanslaat tegenover de mediaindustrie. Zo durft Den Haag de Publieke Omroep niet eens toe te spreken, laat stáán de commerciële. En dus hebben wij omroepen als BNN, wier idee van publieke dienst bestaat uit het saboteren van een andere publieke dienst, de Nederlandse Spoorwegen, waar de publieke dienst-mentaliteit inmiddels ook zodanig is overwoekerd door marktangst en imagodenken dat ze zo’n actie vervolgens ostentatief gedogen. Ik zou zeggen: allemaal verplicht naar de Wasteland-speech van Newt Minow luisteren.

Reacties

Laat een bericht achter