Lustobject
Geplaatst op november 8, 2007 | Gearchiveerd onder Geen categorie | Reageer
‘Ik herinner mij nog goed dat begin jaren zeventig de boeken van Jan Wolkers niet op de boekenlijsten mochten voorkomen, in ieder geval niet op het deftige Christelijk Lyceum, omdat ze beschouwd werden als pornografie,’ schreef een Volkskrant-lezer vorige week. ‘Nu wordt Wolkers in zeer brede kring beschouwd als een van de beste schrijvers van de 20ste eeuw. Het lijkt me dan ook een kwestie van één generatie en de MTV-clipjes worden beschouwd als een bloeiende kunstvorm aan het begin van de 21ste eeuw.’
Ik heb het me ook afgevraagd: die discussie over de seksualisering van de samenleving, hoe zou Jan Wolkers daar tegenaan hebben gekeken? Deze Volkskrant-lezer schaart Wolkers nog even snel in het kamp van de a-morele weerbaarheid, maar zo vanzelfsprekend is dat niet. Als seksueel exhibitionist zag Wolkers de massale inburgering van zijn manier van doen (en erger) misschien juist wel met lede ogen aan!
Ronald Plasterks pleidooi om iets tegen die seksualisering te doen illustreert dat er in linkse kring op dit gebied iets aan het veranderen is. Binnen de PvdA begint het D’Anconisme langzaam plaats te maken voor het Dijsselbloemisme, en het werd tijd, want dat de lijn inzake seksuele vorming en opvoeding binnen een politieke partij wordt bepaald door een erelid van zeventig, is absurd. ‘Ga eens met Hedy praten,’ kreeg Dijsselbloem regelmatig te horen toen hij zich een paar jaar geleden in dit onderwerp begon te verdiepen. Gelukkig deed hij dat juist niet.
Toen ik drie jaar geleden onder andere in HP-De Tijd artikelen publiceerde over de manier waarop Hedy d’Ancona en haar paarse erflaters in de jaren negentig de overheidskeuring van audiovisuele producten ´dereguleerde´, zodat elke dvd-importeur nu zelf achter de PC kan bepalen wat voor welke leeftijd ´geschikt´is, met als gevolg, bijvoorbeeld, dat Stanley Kubricks Lolita voor Alle Leeftijden in de videotheek ligt, riep ik daarmee in links-libertaire kring de nodige weerstand op, vooral omdat ik (bien etonné) de protestants-christelijke ouderverenigingen aan mijn kant vond, en wat die beweren kan natuurlijk nooit deugen, of ze nu miljoenen ouders vertegenwoordigen of niet.
Maar ook wekte ik – geheel ten onrechte – de verdenking dat ik de verworvenheden van de seksuele revolutie wilde terugdraaien. De restrictie van geweld in films, video en games ligt een stuk eenvoudiger, dus daar wilden de bedenkers van de Kijkwijzer desnoods wel over praten, maar sex – uitgesloten. Geweld is een probleem, een kwalijke menselijke impuls die we moeten onderdrukken, maar al die sex, dat is de kostbare vrucht van een zwaar bevochten bevrijding, die is heilig. Ziedaar dezelfde denkfout die ook uit die ingezonden brief in de Volkskrant spreekt: Jan Wolkers toen wordt op één lijn geplaatst met SBS en RTL en TMF vandaag, die alleen geïnteresseerd zijn in omzet en winst. De verwarring van individuele vrijheid van expressie met massale (on)vrijheid van consumptie. Dat is de pech van de taboedoorbrekers van toen: dat ze gebruikt zijn als breekijzer in handen van het grootkapitaal en nog liever een bondgenootschap aangaan met Sylvio Berlusconi (die ook heel graag zo’n ‘Kijkwijzer’ wil, lees vrijbrief) dan te erkennen dat we het hier niet hebben over ‘censuur’ of vrijheid van meningsuiting hebben, maar over veel bescheidener zaken als eer, beschaving en zorg.
Zelf hebben de sixties-veteranen voor ze het juk der preutsheid afwierpen meestal nog wel genoeg oude normen meegekregen om de grens te zien tussen vrijheid en verloedering, maar na hen kwam de generatie van nu, die vanaf dag 1 met ´Moet Kunnen´ werd grootgebracht en zich door mediabonzen die vinden dat het wat ´pittiger´moet argeloos naar immer nieuwe diepten laat lokken. (‘pittig’, let op, dat is het nieuwe eufemisme voor ‘platvloers.’ Gordon moest in de Idols-jury om het programma ‘pittiger’ te maken.)
Maar nu heeft links de ideologische sluipweg dan gevonden om de seksuele verdwazing een halt toe te roepen zonder de verdenking te wekken de jaren zestig te willen terugdraaien: de seksualisering van de samenleving is een feministische issue! Want hij maakt vrouwen tot – pakt u het Feministies Woordenboek van uitgeverij Sara er even bij?- ‘lustobject’. Terwijl het daar nu net níet om gaat.
Plasterk verwees bijvoorbeeld naar ‘Beperkt Houdbaar’ van Sunny Bergman, over de industriële manipulatie van het vrouwbeeld, maar als uit die film íets blijkt dan is het dat de moderne vrouw eerder de dader van haar eigen lustobjectificatie is, dan het slachtoffer. Als ik Sophie Hilbrand en seksueel assertief soapsterretje Nummer Zoveel voor het oog der natie hun bedgeheimen zie doornemen, heb ik nou niet het gevoel dat ik naar twee slachtoffers kijk. Dat was toch het hele idee van het powerfeminisme? Dat vrouwen ophouden met dat slachtoffergedoe en het heft zelf in handen nemen? En dat hebben ze gedaan, en één van die powers, ontdekten ze, is hun sex. Wéér niet goed!
Wie tegen ‘lustobjecten’ is kan trouwens net zo goed tegen de lust zelf zijn, want zonder object geen lust. Of ik een lustobject wil zijn, of hebben, of beide, is míjn zaak, daar heeft de politiek niets mee te maken, maar wat je van de politiek wél mag verwachten is dat zij grenzen stelt aan de commerciële infusie van het dagelijks leven met onbeschroomde geilheid en porno-esthetiek, bijvoorbeeld omdat er mensen zijn die hun kinderen daar niet mee willen grootbrengen.
Maar goed, als deze feministische camouflage de manier is voor de PvdA om zich aan te sluiten bij het waardigheidsoffensief van CDA en CU, so be it. Ieder zijn schaamte.
Reacties
Laat een bericht achter